Giai Đoạn Lịch Sử Việt Nam, Tóm Lược Lịch Sử Việt Nam Qua Các Thời Đại

Dân tộc Việt Nam luôn luôn tự hào về lịch sử hào hùng hơn 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc. Tuy nhiên, cụ hệ con trẻ ngày nay phần lớn đều nông cạn về lịch sử của bao gồm mình. Điển hình là trong kỳ thi tuyển sinh đại học 2011, tất cả đến hàng chục ngàn bài thi lịch sử vẻ vang bị điểm 0. Đây là tín hiệu thông báo cho ngành giáo dục nói chung và việc dạy và học môn học này nói riêng. Các bạn trẻ ngày nay phần nhiều đều bị tác động bởi “làn sóng gia nhập văn hóa” không nhiều nhiều nhất là từ Trung Quốc. Điều này chưa hẳn là điều xấu, tuy nhiên một người việt nam biết rành về lịch sử Trung Quốc hơn lịch sử hào hùng Việt phái mạnh là vấn đề cần phải xem xét và tư duy một phương pháp nghiêm túc. Để tiện mang đến việc tò mò và tra cứu, tôi xin phép vắn tắt về lịch sử Việt nam qua nội dung bài viết Tóm lược lịch sử vẻ vang Việt phái mạnh qua những thời đại.

Bạn đang xem: Giai đoạn lịch sử việt nam

Thời chi phí sử

Thời đồ dùng đá cũ : con fan đã sống từ hàng ngàn ngàn năm ngoái ở lãnh thổ việt nam với những di tích của nền văn hóa Sơn Vi.

Thời vật đá bắt đầu : khoảng chừng từ 5700-15000 năm trước, vượt trội với nền văn hóa hòa bình và Bắc đánh với nền tân tiến lúa nước.

Thời đồ gia dụng đồng-đá : khoảng tầm 3500-4000 năm trước, tiêu biểu vượt trội với nền văn hóa Phùng Nguyên.

Thời đồ đồng : cách đó khoảng 3000 năm trước, tiêu biểu với nền văn hóa Đồng Đậu, văn hóa Gò Mun.

Thời đồ gia dụng sắt : khoảng chừng 1200 TCN, tiêu biểu với nền văn hóa Đông Sơn, Sa Huỳnh, Óc Eo.

Thời Hồng Bàng (2879 TCN – 208 TCN)

Nước Xích Quỷ : rất có thể coi đấy là một bên nước “liên bang” lỏng lẻo của các bộ tộc người việt cổ, sinh sống sinh sống vùng Lĩnh Nam. Tương truyền Đế Minh là con cháu 3 đời của Viêm đế (tức Thần Nông) trong những khi đi xuống vùng dưới Nam sẽ kết hôn với cùng một vị tiên đàn bà và sinh được một người con thương hiệu là Lục Tộc. Đế Minh phong cho nhỏ trưởng là Đế Nghi có tác dụng vua phương Bắc, phong cho bé thứ là Lục Tộc làm cho vua phương Nam rước hiệu là gớm Dương Vương, thương hiệu nước là Xích Quỷ. Như vậy Kinh Dương Vương đó là thủy tổ của dân tộc bản địa Việt. Ghê Dương vương vãi lấy phụ nữ vua Động Đình hồ nước là Long cô bé và sinh được một người con trai tên là Sùng Lãm. Sau tởm Dương vương vãi truyền ngôi lại cho Sùng Lãm, tức là Lạc Long Quân. Sau Lạc Long Quân rước một vị tiên cô bé đẻ ra quấn trăm trứng nở trăm con. Đây đó là tổ tiên của người Bách Việt.

Nhà nước Văn Lang : sau thời kỳ “liên bang” tan rã, khoảng tầm thế kỷ 7 TCN, những người dân Lạc Việt sinh sống ở khu vực miền bắc Việt nam bi giờ đã xây dựng nhà nước đến riêng mình. Đó là bên nước Văn Lang do các vua Hùng trị bởi đóng đô trên Phong Châu (Phú lâu ngày nay).

Nhà Thục (257 TCN – 208 TCN) : khoảng thế kỷ sản phẩm 3 TCN, Thục Phán là thủ lĩnh của cục tộc Âu Lạc đã cùng vua Hùng thứ 18 hòa hợp lực đánh bại quân nhóm xâm lược ở trong phòng Tần. Vua Hùng vẫn nhường ngôi cho Thục Phán, sáp nhập phạm vi hoạt động hai nước Âu Việt với Lạc Việt thành Âu Lạc. Thục Phán đăng quang vua đem hiệu là An Dương Vương, lập buộc phải nhà Thục, đóng góp đô ngơi nghỉ Cổ Loa.

Thời Bắc nằm trong lần I (208 TCN – 39)

Nhà Triệu (208 TCN – 111 TCN) : Triệu Đà là quan liêu uý quận nam giới Hải (nay là Quảng Đông) nhân thời điểm nhà Tần suy nhược đã mèo cứ quận phái mạnh Hải sau đó đem quân đi xã tính những lãnh thổ của Âu Lạc, Mân Việt và quận Quế Lâm ra đời nhà Triệu, viết tên nước là nam giới Việt, kinh đô là Phiên Ngưng, xưng đồng bậc với nhà Hán mặt Trung Quốc. Tuy là vua ngoại tộc tuy nhiên Triệu Đà sẽ đứng về phía dân tộc Việt trong cuộc chiến chống lại công ty Hán.

Thuộc Hán (111 TCN – 39) : năm 111TCN, Hán Vũ Đế đã điều động hơn 10 vạn quân đi xã tính nước phái nam Việt. đàn quan lại công ty Triệu đã quỳ gối xin hàng và Nam Việt đã trở nên sát nhập vào lãnh thổ ở trong nhà Hán. Công ty Hán đã phân tách Nam Việt thành 9 quận bao hàm Đạm Nhĩ, Chu Nhai (đảo Hải Nam, trung hoa ngày nay), nam Hải, đúng theo Phố, Uất Lâm, yêu quý Ngô(đều thuộc Quảng Đông, Quảng Tây, china ngày nay), Giao Chỉ (Bắc Bộ, việt nam ngày nay), Cửu Chân (Thanh Hóa-Nghệ Tĩnh, nước ta ngày nay), Nhật phái mạnh (Quảng Bình-Quảng Nam, nước ta ngày nay). Bọn chúng đã kẻ thống trị dân ta bằng một chính sách tàn bạo với khắc nghiệt.

Trưng nàng Vương (40 – 43)

Đây là cuộc khởi nghĩa vượt trội trong thời kỳ này đằng sau sự lãnh đạo của hai bà bầu Trưng Trắc và Trưng Nhị. Trong tầm 3 năm bên dưới sự lãnh đạo của 2 bà, quân ta vẫn đánh sở hữu được 65 thành trì ở các quận Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, thích hợp Phố. Tiếp đến nhà Hán đang sai tướng mạo Mã Viện sang đàn áp cuộc khởi nghĩa. Bởi vì bị cô lập và quân team còn sơ khai chưa triển khai xong nên 2 bà đã không chống cự nổi quân của Mã Viện và đã tuẫn ngày tiết tại sông Hát để giữ vẹn khí tiết.

Thời kỳ Bắc ở trong lần II (43 – 543)

Trải qua các triều đại như Đông Hán, Đông Ngô, Tấn, lưu giữ Tống, nam Tề, Lương. Tiêu biểu trong thời kỳ này còn có cuộc khởi nghĩa của bà Triệu năm 248 hạn chế lại Đông Ngô, cuộc khởi nghĩa của anh em Lý trường Nhân – Lý Thúc Hiến tự 468 mang đến 485 chống lại nhà lưu giữ Tống, phái mạnh Tề.

Nhà tiền Lý (544-602)

Năm 542 Lý bí khởi nghĩa đánh bại nhà Lương.

Lý nam Đế (544-548) : sau 3 lần đánh bại được quân ở trong nhà Lương đến ngày xuân 544, Lý bí xưng đế tức Lý phái nam Đế, đánh tên nước là Vạn Xuân.

Triệu Việt vương vãi (548-571) : năm 545 bên Lương lại cử quân sang tấn công nước Vạn Xuân, Lý nam giới Đế liên tục thua trận bắt buộc đã rút về động từ trần Lão và trao binh quyền mang đến Triệu quang quẻ Phục. Năm 548, ông bị bệnh nặng và mất, Triệu quang Phục lên thế lấy hiệu Triệu Việt Vương, liên tục lãnh đạo dân chúng đấu tranh ngăn chặn lại nhà Lương. Thời điểm cuối năm 550 Triệu quang quẻ Phục vượt mặt quân công ty Lương, khôi phục nước Vạn Xuân.

Lý Phật Tử (571-602) : năm 546 lúc Lý nam Đế thảm bại trận và đề nghị rút quân về động từ trần Lão, anh trai của Lý phái mạnh Đế là Lý Thiên Bảo thuộc vị tướng tá Lý Phật Tử có 3 vạn quân ra đánh Đức Châu (Nghệ An) nhưng mà bị quân bên Lương đánh bại nên phải thu thập tàn quân chạy quý phái đất fan Di Lạo ngơi nghỉ Ai Lao thi công thành trì để ở. Tại trên đây Lý Thiên Bảo trường đoản cú xưng là Đào Lang Vương, đánh tên nước là Dã Năng. Năm 555 Đào Lang vương vãi mất, mọi fan tôn Lý Phật Tử lên thay. Năm 557, Lý Phật Tử kéo quân về Vạn Xuân tạo chiến với Triệu quang Phục. Năm 571, Lý Phật Tử đã vượt qua Triệu quang Phục, tự xưng là phái mạnh Đế (nên sử sách điện thoại tư vấn là Hậu Lý nam giới Đế).

Thời kỳ Bắc thuộc lần III (602 – 905)

Năm 581 ở trung quốc nhà Tùy thành lập. Năm 602, vua Tùy lấy quân đánh nước ta. Lý Phật Tử xin hàng, nước ta là rơi trúng tay láng giêng phương Bắc lần nữa. Sau đó nhà Đường lên cố gắng nhà Tùy thống trị nước ta.

Mai Hắc Đế (713-722) : Năm 713, Mai Thúc Loan chỉ đạo nghĩa quân khởi nghĩa ở Hoan Châu hạn chế lại ách đô hộ đơn vị Đường với giành được chiến hạ lợi. Ông lên ngôi vua, xưng là Mai Hắc Đế. Năm 722, công ty Đường sai 10 vạn quân sang tiến công nước ta. Sau rất nhiều trận tiến công khốc liệt, Mai Hắc Đế thất trận, ông rút quân vào rừng lâm bệnh trở nặng rồi mất. Tương truyền nam nhi thứ 3 của ông là Mai Thúc Huy lên thay lấy hiệu là Mai thiếu thốn Đế và tiếp tục chống trả quân công ty Đường mang lại năm 723 thì tung rã. Nước ta lại rơi đúng tay công ty Đường.

Trong thời kỳ này có tương đối nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân, vượt trội : khởi nghĩa Phùng Hưng (766-791), khởi nghĩa Dương Thanh (819-820).

Thời kỳ hòa bình tự công ty (905 – 938)

Khúc quá Dụ (905-907) : năm 905 Khúc thừa Dụ khởi nghĩa giành bao gồm quyền, từ xưng là ngày tiết Độ Sứ. đơn vị Đường không thể cách làm sao khác bắt buộc công dìm quyền tự công ty của người Việt.

Khúc Hạo (907-917) : năm 907 Khúc thừa Dụ qua đời, nhỏ là Khúc Hạo lên thay.

Khúc thừa Mỹ (917-930) : năm 917 Khúc quá Mỹ là nhỏ của Khúc Hạo lên thay phụ thân giữ chức tiết Độ Sứ. Vào thời gian này, cơ quan ban ngành phương Bắc đang khôn cùng hỗn loạn hình thành cần cục diện Ngũ Đại Thập Quốc. Năm 930 quân nam giới Hán mang quân sang đánh nước ta, Khúc thừa Mỹ chống cự không nổi mức độ địch, bị tóm gọn và giải về Phiên Ngưng.

Dương Đình Nghệ (931-938) : năm 931 Dương Đình Nghệ, là tướng tá cũ của của Khúc Hạo, đã xâm chiếm Giao Châu và đánh tung quân tiếp viện của phái nam Hán giành lại chính quyền. Sau khi dẹp kết thúc giặc, ông trường đoản cú xưng máu Độ Sứ thường xuyên xây dựng nền tự công ty của nước ta.

Nhà Ngô (939 – 965)

Ngô vương (939-944) : năm 938 Dương Đình Nghệ bị Kiều Công Tiễn giết chết để đoạt thiết yếu quyền. Bé rể của Dương Đình Nghệ là Ngô Quyền khởi binh trừng phạt. Kiều Công Tiễn quăng quật chạy sang cầu cứu với nam giới Hán. Năm 938, nam giới Hán kéo quân sang trọng nước ta. Thời điểm này, Ngô Quyền sẽ diệt được Kiều Công Tiễn và bố trí trận địa chờ sẵn. Khi quân nam Hán mang lại cửa sông Bạch Đằng đã bị quân ta đánh mang đến tan tác nên tháo chạy về nước. Năm 939, Ngô Quyền xưng vương.

Dương Bình vương vãi (944-950) : năm 944 Ngô Quyền mất ủy thác nhỏ trưởng là Ngô Xương Ngập đến em vợ là Dương Tam Kha. Kha cướp ngôi Ngập cùng xưng là Dương Bình Vương. Dương Tam Kha nhận đàn ông thứ của Ngô Quyền là Ngô Xương Văn làm bé nuôi với dự định truyền trả lại ngôi vương cho nhà bọn họ Ngô.

Hậu Ngô vương vãi (944-965) : năm 950 Dương Tam Kha phái Ngô Xương Văn đi đánh phản loạn sinh hoạt Thái Bình. Xương Văn rước quân tiến công úp quay trở về Dương Tam Kha giành lại chủ yếu quyền tuy vậy ông không giết thịt Dương Tam Kha cơ mà chỉ giáng xuống làm cho Chương Dương Công. Ông tự xưng phái nam Tấn vương và mang lại đón anh trai mình là Ngô Xương Ngập về. Xương Ngập là fan ti tiện sau thời điểm trở về cậy bản thân là đích trưởng cũng từ xưng là Thiên Sách Vương. Bấy giờ nước nhà có 2 vua cùng trị vì. Xương Ngập chuyên quyền, cấm đoán Xương Văn tham gia chính sự và tất cả ý định trừ khử Xương Văn nhưng việc chưa thành thì cho đến năm 954 Xương Ngập bệnh nặng và mất. Năm 965, khi sở hữu quân đi dẹp loạn sinh sống Thái Bình, Xương Văn bị trúng nỏ tử trận. Nhỏ của Xương Ngập là Ngô Xương Xí lên cố gắng nhưng quyền lực yếu kém.Đất nước giờ đây hình thành 12 sứ quân.

Nhà Đinh (968 – 980)

Đinh Tiên Hoàng (968-979) : năm 968 Vạn chiến thắng Vương Đinh cỗ Lĩnh dẹp xong xuôi loạn 12 sứ quân. Ông xưng đế tức Đinh Tiên Hoàng, đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng góp đô sinh sống Hoa Lư.

Đinh truất phế Đế (979-980) : năm 979 Đinh Tiên Hoàng và nam nhi trưởng của chính mình là Đinh Liễn bị ám hại. Con trai thứ là Đinh Toàn lên thay, tức Đinh phế Đế. Lúc đó Đinh Toàn chỉ mới được 6 tuổi nên mọi quyền bính đều triệu tập vào tay nhiếp chính là Thập đạo tướng quân Lê Hoàn.

Nhà tiền Lê (980 – 1009)

Lê Đại Hành (980-1005) : bấy giờ nhà Tống xuất xắc tin Đinh Tiên Hoàng đã bỏ xác nên đang cử quân lịch sự xâm lược nước ta. Với sự hậu thuẫn của Thái hậu Dương Vân Nga, triều thần vẫn tôn Lê trả lên ngôi, có nghĩa là Đại Hành Hoàng đế. Với tài năng của mình, ông đã chỉ huy quân đội làm tan quân xâm lược đơn vị Tống. Ông là người có công lớn trong việc “Kháng Tống, Bình Chiêm” để giữ yên bờ cõi.

Lê Trung Tông (1005) : sau khi Lê Đại Hành băng hà, các con không nhường nhịn nhau ngôi vị dẫn cho cốt nhục tương tàn. Lê Long Việt sau khoản thời gian đánh xua được Long Ngân, sẽ lên ngôi hoàng đế, tức Lê Trung Tông. Tuy nhiên chỉ 3 ngày sau, em của ông là Lê Long Đĩnh sai người ám sát.

Lê Ngọa Triều (1005-1009) : sau khoản thời gian giết anh mình là Lê Long Việt. Lê Long Đĩnh lên ngôi, tức Lê Ngọa Triều. Ông được sử sách ghi dấn là fan dâm đãng, hung tàn và độc ác. Do ăn uống chơi trác táng, Long Đĩnh đã bệnh trở nặng và mất năm 1009 xong triều đại chi phí Lê.

Nhà Lý (1009 – 1225)

Lý Thái Tổ (1009-1028) : năm 1009 Lê Long Đĩnh chết, dưới sự hậu thuẫn của quan chi hậu là Đào Cam Mộc và sư Vạn Hạnh, quần thần vẫn tôn quan lại Tả thân vệ năng lượng điện tiền chỉ đạo sứ Lý Công Uẩn đăng vương hoàng đế, tức Lý Thái Tổ. Ông cho dời đô về Thăng Long với đặt niên hiệu là Thuận Thiên.

Lý Thái Tông (1028-1054) : năm 1028 Lý Thái Tổ băng hà, thái tử Lý Phật Mã đằng sau sự phò trợ của Vũ vệ tướng tá quân Lê Phụng Hiểu vẫn dẹp được loạn Tam vương và lên ngôi Hoàng đế, tức Lý Thái Tông. Ông là vị vua kỹ năng và nhân từ, có công lao rất to lớn trong vấn đề đánh Chiêm Thành rồi tấn công Ai Lao mở mang phạm vi hoạt động xuống phiá Nam.

Lý Thánh Tông (1054-1072) : năm 1054 Lý Thái Tông băng hà, hoàng thái tử Lý Nhật Tôn kế ngôi hoàng đế, tức Lý Thánh Tông. Ông là vị vua tài tía xuất chúng, lại sở hữu lòng hiền hậu độ lượng. Bên phía trong ông bất biến tình hình, bên phía ngoài ông chú ý mở mang bờ cõi. Ông gồm công lao to khủng trong việc “phá Tống, bình Chiêm”.

Lý Nhân Tông (1072-1127) : năm 1072 Lý Thái Tông băng hà. Thái tử Lý Càn Đức lên ngôi khi bắt đầu 7 tuổi, tức Lý Nhân Tông. Ông được xem là một vị anh quân của vương triều Lý. Phụ thuộc vào sự giúp đỡ của Thái Phi Ỷ Lan có tác dụng Nhiếp chính, cùng với sự phò tá của Thái sư Lý Đạo Thành cùng Phụ quốc Thái úy Lý thường Kiệt, mà nước Đại Việt đang trở thành một đế chế hùng dạn dĩ với 2 lần đánh tung quân Tống xâm lược, non sông phát triển đến hơn cả cực thịnh. Ông cũng được xem như là người để nền móng đến giáo dục đh ở nước ta.

Lý Thần Tông (1127-1137) : năm 1127 Lý Nhân Tông băng hà, nhỏ là thái tử Lý Dương Hoán nối ngôi, tức Lý Thần Tông. Trong thời gian trị vày ông sẽ đánh Chân Lạp với Chiêm Thành buộc 2 nước này buộc phải đến tiến cống. Ông cũng chính là vị vua gắn liền với giai thoại người đời “Vua hóa hổ”. Tương truyền, ông là hậu thân của thiền sư tự Đạo Hạnh. Khi vua Lý Nhân Tông không có con để nối ngôi thì sư trường đoản cú Đạo Hạnh sau thời điểm chết đã đầu bầu làm nhỏ của Sùng hiền Hầu là em trai vua Nhân Tông, tức Lý Dương Hoán. Do lúc sinh thời sư tự Đạo Hạnh là fan đắc đạo, biết được ác nghiệp của chính bản thân mình là sẽ bị hóa thành hổ nên trước lúc đầu thai ông sẽ nhờ người chúng ta đồng tu của chính mình là đơn vị sư Nguyễn Minh không hỗ trợ đỡ. Sau này chính sư Nguyễn Minh không đã chữa trị trị tình trạng bệnh “hoá hổ” của vua Thần Tông vậy.

Lý Anh Tông (1138-1175) : năm 1138, vua Lý Thần Tông băng hà, con thứ 2 là hoàng thái tử Lý Thiên Tộ kế vị, tức Lý Anh Tông. Bởi vì vua đăng quang còn nhỏ dại nên bị Thái úy nhiếp bao gồm Đỗ Anh Vũ cố kỉnh hết quyền hành, người mẹ ông là bà Lê Thị Lại tứ thông cùng với Vũ. Năm 1158 Đỗ Anh Vũ chết, vua Anh Tông bây giờ mới trọng các hiền thần như đánh Hiến Thành, Hoàng Nghĩa Hiền, Lý Công Tín. Các hiền thần này đã giúp vua tiến công Đông, dẹp Bắc giữ lại yên khu vực và sự thịnh vượng của các đời vua trước.

Lý Cao Tông (1175-1210) : năm 1175, vua Lý Anh Tông băng hà, con thứ hai là thái tử Lý Long Cán được sự phò trợ của Phụ bao gồm Tô Hiến Thành đăng vương kế vị, tức Lý Cao Tông. Vua là người phía bên trong thì mê say thích tửu sắc, ăn chơi, săn bắn phía bên ngoài thì thích tiền của, xây cung điện. Sau khoản thời gian Tô Hiến Thành mất, chính sự rối ren, giặc giã nổi lên khắp nơi, lòng dân oán thán, nước ngoài xâm rình rập.

Lý Huệ Tông (1210-1224) : năm 1210 Lý Cao Tông mất, bé là thái tử Lý Sảm lên ngôi, tức Lý Huệ Tông. Lý Huệ Tông lên ngôi trong những khi tình hình quốc gia rối ren do phụ vương là Cao Tông tạo ra. Ông phải phụ thuộc thế lực họ trần để đứng vững ngôi vua của mình. Hôm nay thế lực họ è cổ đang rất cao mạnh. Trần Thị Dung làm cho hoàng hậu, anh là trần Tự Khánh làm cho Phụ chủ yếu Thái uý, nai lưng Thừa có tác dụng Nội thị phán thủ. Hình thức Huệ Tông dùng họ Trần tuy thế thật chất phía bên trong ông đã thấy được loại họa quyền thần và luôn tìm phương pháp để tiêu diệt. Nhưng vì chưng kém tài phải ông đành “lực bất tòng tâm” quan sát quyền thần ngang ngược. Ông uất hận cho độ phát cuồng.

Nhà trằn (1225 – 1400)

Trần Thái Tông (1225-1258) : bây giờ do công ty Lý suy yếu, quyền hành triệu tập trong tay chúng ta Trần. Chính sự đạo diễn của è Thủ Độ đã chuyển Trần Cảnh đăng vương hoàng đế xuất hiện thêm triều đại đơn vị Trần. Trong những khi tại vị, ông đã lãnh đạo nhân dân chống lại cuộc xâm lăng lần lần thứ nhất của quân Nguyên Mông.

Trần Thánh Tông (1258-1278) : năm 1258 vua Thái Tông dường ngôi lại cho con mình là è cổ Hoảng, tức è Thánh Tông, để phát triển thành Thái Thượng hoàng. Ông là vị vua nhân hậu, hòa ái. Ông đã cùng rất Trần Nhân Tông gấp đôi đánh tan quân Nguyên Mông xâm lược trong thời hạn làm Thái Thượng hoàng.

Trần Nhân Tông (1278-1293) : năm 1278 vua Thánh Tông dường ngôi lại cho đàn ông là trằn Khâm, tức è Nhân Tông, còn mình thì lui về làm cho Thái Thượng hoàng và nghiên cứu Phật pháp. Ông là vị vua thông minh, quyết đoán. Ông đã cùng với phụ vương mình là thượng hoàng Thánh Tông gấp đôi đánh tan giặc Nguyên Mông. Ông cũng từng thân chinh lấy quân đi đánh giặc Ai Lao quấy nhiễu. Sau thời điểm nhường ngôi cho con, ông đổi thay Thái Thượng hoàng, chăm bẵm nghiên cứu vớt Phật pháp. Kế tiếp ông xuất gia tu hành và trở thành tổ sư trước tiên của thiền phái Trúc Lâm yên Tử.

Trần Anh Tông (1293-1314) : năm 1293 sau khi đánh tan được quân xâm lược Nguyên Mông, vua Nhân Tông về làm cho Thái Thượng Hoàng nhường ngôi cho nhỏ mình là è cổ Thuyên, tức nai lưng Anh Tông. Ông cũng là vị vua đức độ, anh minh. Đất nước giờ đây vua nhân từ tôi trung nên thường xuyên phát triển thịnh vượng.

Trần Minh Tông (1314-1329) : năm 1314, vua Anh Tông nhường ngôi hoàng đế lại cho nam nhi của bản thân là nai lưng Mạnh, tức nai lưng Minh Tông, lui về làm cho Thái thượng hoàng. Ông thường xuyên truyền thống của những tiên đế, coi trọng kẻ sĩ bắt buộc đất nước có rất nhiều hiền tài góp sức.

Trần Hiến Tông (1329-1341) : năm 1329 trằn Minh Tông lui về có tác dụng Thái Thượng hoàng, nhường nhịn ngôi cho nam nhi thứ là trần Vượng, tức è Hiến Tông. Ông được coi là vị vua “lấy vì” bởi vì thực quyền đều do Thái Thượng hoàng Minh Tông nỗ lực giữ.

Trần Dụ Tông (1341-1369) : năm 1341, vua Hiến Tông mất mà không tồn tại con nối dõi đề nghị Thái Thượng Hoàng Minh Tông đã lập con thứ 10 của mình, em của Hiến Tông là è Hạo làm cho vua, tức trằn Dụ Tông. Vì chưng được Thái Thượng Hoàng chăm sóc mọi bài toán từ trong ra ngoài nên vua Dụ Tông chỉ biết ham nghịch hưởng lạc. Năm 1357 Thượng hoàng Minh Tông mất, khu đất nước ban đầu rói ren, gian thần hoành hành.

Trần Nghệ Tông (1370-1372) : năm 1369 Dụ Tông mất, do không tồn tại con đề nghị vua lập Nhật Lễ làm cho vua. Nhật Lễ là tín đồ dị tộc vốn không sở hữu họ Trần, là bé riêng của bà xã Trần Nguyên Dục – một tín đồ anh của Dụ Tông. Nhật Lễ hèn tài, nhát đức lại có ý định đổi sang họ tộc của bản thân mình là Dương nên khiến quần thần hết sức bất bình. Trần đậy là anh của Dụ Tông đang hợp mưu phế thuất Nhật Lễ để trên ngôi hoàng đế, tức trằn Nghệ Tông. Vua cung kính, kiêm ước thì bao gồm thừa nhưng mà quyết đoán, cương nghị thì ko đủ cần nạn phía bên trong đã được dẹp yên tuy thế giặc phía bên ngoài thì giặc Chiêm Thành hoành hành ngang ngược.

Trần Duệ Tông (1372-1377) : năm 1372, Nghệ Tông dường ngôi lại đến em là trần Kính, tức Duệ Tông, rồi lui về làm Thái Thượng hoàng. Duệ Tông là người tài giỏi nhưng tính cách tự phụ. Trong thời hạn này giặc Chiêm Thành vẫn hay xâm lấn,cướp phá sinh sống biên cương.

Trần phế truất Đế (1377-1388) : năm 1377 vua Duệ Tông thân chinh dẫn 12 vạn quân tiến công nước Chiêm Thành. Vị khinh thường quân thù nên vua đã lâm vào bẫy phục kích mà lại tử trận. Thượng hoàng Nghệ Tông yêu đương tiếc đề xuất lập è cổ Hiện là con vua Duệ Tông làm cho hoàng đế, tức trần Phế Đế. Lúc này bên trong thế lực của chúng ta Hồ đang không hề nhỏ mạnh, bên ngoài phía Nam gồm giặc Chiêm Thành, phía Bắc gồm giặc đơn vị Minh.

Trần Thuận Tông (1388-1398) : bởi vì Phế Đế biết được dã chổ chính giữa của hồ nước Quý Ly nên lặng lẽ tìm giải pháp trừ khử. Quý Ly hiểu rằng bèn xui cùng với Thượng hoàng Nghệ Tông. Nghệ Tông nghe lời phế bỏ Phế Đế rồi đưa nhỏ út của mình là nai lưng Ngung lên ngôi, tức nai lưng Thuận Tông. Thuận Tông tuổi nhỏ tuổi nhu nhược yêu cầu mọi quyền hành đều tập trung vào tay hồ Quý Ly. Sau thời điểm giết được vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga thì chiến trận phía nam xem như trợ thời ổn tuy thế nội loạn bên phía trong xem ra càng ngày hỗn loạn.

Trần thiếu thốn Đế (1398-1400) : năm 1398 hồ Quý Ly ép vua Thuận Tông nhường ngôi lại mang đến con nhỏ mới được 2 tuổi là trần An, tức thiếu hụt Đế. Bọn họ Hồ còn xay Thuận Tông đi tu cùng đã cho người theo để ám sát. Thiếu thốn Đế tuổi còn quá bé dại nên họ Hồ từ kia tung hoàng vào triều đình. Thiếu hụt Đế sống ngôi được 1 năm thì bị ông ngoại là hồ nước Quý Ly cướp ngôi, ngừng 175 năm cai trị ở trong phòng Trần.

Nhà hồ (1400 – 1407)

Hồ Quý Ly (1400-1401) : năm 1400, hồ Quý Ly giật ngôi cháu ngoại của bản thân mình là trần Thiếu Đế, lập yêu cầu nhà Hồ đánh tên nước là Đại Ngu.

Hồ Hán mến (1401-1407) : năm 1401 hồ Quý Ly nhường nhịn ngôi cho bé là hồ nước Hán mến rồi lui về làm Thái Thượng hoàng. Năm 1406 bên Minh mang cớ “phò Trần khử Hồ” đang đem quân sang tấn công nước Đại Ngu. Phụ vương con bọn họ Hồ kháng không nổi sức địch. Năm 1407 phụ vương con hồ Quý Ly bị tóm gọn và thịt chết.

Nhà Hậu è (1407 – 1409)

Giản Định Đế (1407 – 1409) : năm 1407, sau khi quân Minh đang đánh chiếm hữu được nước Đại Ngu của phòng Hồ thì è Ngỗ là con trai của vua Nghệ Tông vứt trốn đến Mô Độ, trường Yên. Tại phía trên ông xưng vua, tức Giản Định Đế, và lãnh đạo quân đội xâm lăng lại đất đai từ bỏ tay đơn vị Minh, phục sinh lại triều đại đơn vị Trần.

Trùng quang đãng Đế (1409 – 1413) : năm 1409 nội bộ nhà Trần dần dần bị phân chia rẽ. Một vài tướng lĩnh bất mãn đã loại bỏ và đón trằn Quý Khoáng là con cháu nội của Nghệ Tông ra tỉnh nghệ an làm vua, tức Trùng quang Đế. Tiếp đến Trùng quang đãng Đế không đúng quân đánh úp Giản Định Đế đem lại tôn có tác dụng Thái Thượng Hoàng.

Thời kỳ Bắc nằm trong lần IV (1413 – 1428)

Cuộc chiến giữa đơn vị Trần và quân Minh xâm lược ra mắt rất ác liệt. Cuối cùng do lực lượng mỏng dính manh đề xuất đến năm 1413 quân Minh phản bội kích và vượt mặt quân bên Trần. Vua tôi đơn vị Trần tổng thể bị bắt với đã tự vẫn để giữ lại trọn khí tiết. Nước ta rơi vào tay bên Minh.

Nhà Hậu Lê – Lê sơ (1428 – 1527)

Lê Thái Tổ (1428 – 1433) : năm 1428, Lê Lợi tập hợp nhân vật hào kiệt, phất cờ khởi nghĩa, sử điện thoại tư vấn là Khởi nghĩa Lam Sơn. Ông cũng trường đoản cú xưng là Bình Định Vương, lôi kéo nhân dân đứng lên chống giặc Minh cứu vãn nước. Năm 1427, ông đã chỉ đạo quân đội quấy tan 15 vạn quân cứu viện và chém chết Liễu Thăng. Năm 1428 ông lên ngôi hoàng đế, tức Lê Thái Tổ.

Lê Thái Tông (1433 – 1442) : năm 1433, vua Lê Thái Tổ băng hà, bé thứ là hoàng thái tử Lê Nguyên Long lên kế ngôi khi được 11 tuổi. Từ nhỏ dại ông đã tỏ ra là vị vua anh minh sáng suốt, tài năng nhìn xa trông rộng, tuy tuổi nhỏ nhưng từ bỏ mình cầm cố quyền chấp chính. Tuy vậy ông cũng là 1 vị vua hiếu sắc, nhiều tình với thảm cảnh là tử vong để lại một nghi án lớn trong kế hoạch sử, đó là vụ án Lệ bỏ ra Viên.

Lê Nhân Tông (1442 – 1459) : năm 1442, vua Lê Thái Tông bỏ mạng một cách bí mật tại Lệ bỏ ra Viên, thái tử Lê Bang Cơ đăng quang vua, tức Lê Nhân Tông, thái hậu là Nguyễn Thị Anh nhiếp chính. Ông là vị vua nhân từ, chưng ái, trọng đãi công thần, hiếu đễ

Thái hậu, mếm mộ anh em. Thân thế của ông vẫn còn đấy là một bí ẩn. Tương truyền rằng, ông không hẳn là con vua Thái Tông. Trước khi mẹ ông vào cung, thì bà đã gồm thai cùng với một fan tên là Lê Bang Sơn. Đó cũng chính là lý do khiến ông bị anh bản thân là Lê Nghi Dân ám sát.

Lê Thánh Tông (1460 – 1497) : sau thời điểm giết chết vua Nhân Tông, Nghi Dân lên ngôi, làm vua được 8 tháng, mặc dù sử sách không thừa nhận ngôi vua của Nghi Dân. Năm 1460 các công thần trụ cột chính nổi dậy, lật đổ Nghi Dân với đưa con thứ 4 của vua Thái Tông là Lê bốn Thành đăng quang hoàng đế, tức Lê Thánh Tông. Ông là một trong bậc minh quân và là vị vua đã đưa nước Đại Việt cách tân và phát triển đến thời cực thịnh. Bên trong ông chú trọng giáo dục, trọng dụng hiền hậu tài. Bên phía ngoài ông chú trọng mở sở hữu bờ cõi. Vào thời kỳ này với vấn đề Tây tiến với Nam tiến của mình, Đại Việt đang mở với bờ phía nam giới xuống tận Quãng Nam. Các nước lạm bang như Chiêm Thành, Ai Lao, Chân Lạp, Lan xang, Chiang Mai, Melaka (thuộc Malaysia ngày nay), Java (thuộc Indonesia ngày nay) đều trở nên chư hầu và đều có nghĩa vụ nộp cống cho Đại Việt. Tuy Đại Việt vẫn giữ lại thói thân quen xưa là xưng thần với bên Minh nhưng với thanh gắng lững lẫy của chính bản thân mình lúc đó khiến cho nhà Minh vẫn không đủ can đảm khinh cồn mà sử dụng lễ để đối đãi cùng với Đại Việt.

Lê Hiến Tông (1497 – 1504) : năm 1947, vua Thánh Tông băng hà, nhỏ trưởng là Lê Tranh lên kế vị, tức Lê Hiến Tông. Ông là vị vua thông minh, nhân từ và ôn hòa phải giữ được sự cực thịnh thái bình, cõi tục bình an.

Lê Túc Tông (1504) : năm 1504 Lê Hiến Tông bị bệnh trở nặng băng hà, bé là Lê Thuần lên ngôi, tức Lê Túc Tông. Ông là vị vua hiền, hiếu học, thân tín đồ hiền nhưng không mong muốn là chỉ sống ngôi bao gồm 6 tháng.

Lê Uy Mục (1505 – 1509) : thời điểm cuối năm 1504, vua Lê Túc Tông băng hà. Theo ký thác của vua Túc Tông anh của ông là Lê Tuấn lên kế vị, tức Lê Uy Mục. Uy Mục là 1 trong hôn quân nạp năng lượng chơi sa đọa, đắm say mê tửu sắc, tàn khốc giết hại các trung thần khiến cho quần thần phẩn nộ.

Xem thêm: Lịch vạn niên 2023 - xem ngày tốt xấu hôm nay 07/01

Lê Tương Dực (1509 – 1516) : năm 1509 Giản Tu công Lê Oanh là con cháu nội vua Thánh Tông, bé của kiến Vương Lê Tân nổi dậy đem quân tấn công Đông khiếp (Hà Nội), bắt giết thịt Lê Uy Mục. Tiếp nối Oanh lên ngôi vua, tức Lê Tương Dực. Vua ban đầu còn âu yếm việc nước, sau ăn uống chơi vô độ có tác dụng triều đình rối ren, bội nghịch loạn khắp nơi.

Lê Chiêu Tông (1516 – 1522) : năm 1516 Trịnh Duy Sản đang giết chết vua Tương Dực, lập con fan anh của Tương Dực là Lê Y lên làm vua, tức Lê Chiêu Tông. Bây giờ quyền thần bọn họ Trần, Trịnh, Mạc lộng hành, nổi loạn khắp nơi.

Lê Cung Hoàng (1552 – 1527) : năm 1522 trước loàn quyền thần Mạc Đăng Dung, vua Chiêu Tông đề xuất trốn đi. Dung ngay tắp lự lập em của Chiêu Tông là Lê Xuân lên ngôi, tức Lê Cung Hoàng. Vua Cung Hoàng chỉ nên vị vua bù quan sát được Mạc Đăng Dung dựng lên để được thiết yếu danh. Năm 1526 Mạc Đăng Dung thịt được Chiêu Tông, nửa năm sau họ Mạc xay Cung Hoàng nhường nhịn ngôi và vong mạng chết. Từ đây nhà Lê chỉ còn tồn tại trên danh nghĩa, không thể thực quyền. Đất nước bị chia bổ thành Nam-Bắc triều.

Nhà Hậu Lê – Lê Trung Hưng (1527 – 1592) / phái mạnh – Bắc triều

Năm 1527 Mạc Đăng Dung cướp căn nhà Lê, ra đời nhà Mạc (Bắc triều). Năm 1533, Nguyễn Kim không phục nhà Mạc phải đã bỏ vô Thanh Hoá, đón Lê Duy Ninh về lập làm hoàng đế, tức Lê Trang Tông (Nam Triều). Trận đánh của Nam-Bắc triều kéo dãn dài đến năm 1592 thì Trịnh Tùng đã chiếm được Thăng Long, ngừng thời kỳ nam – Bắc triều.

Bắc triều

Mạc Đăng Dung (1527 – 1529) : sau khoản thời gian cướp ngôi của Cung Hoàng, Mạc Đăng Dung tự xưng hoàng đế, tức Mạc Thái Tổ. Chiếm đóng ngơi nghỉ phía Bắc đề xuất sử hotline là Bắc Triều.

Mạc Đăng Doanh (1529 – 1540) : năm 1529 Mạc Đăng Dung nhường ngôi cho bé trưởng là Mạc Đăng Doanh, tức Mạc Thái Tông, bỏ trên làm Thái Thượng hoàng. Đăng Doanh được xem là vị vua tài năng văn trị. Trong thời hạn ông cai trị khu vực miền bắc dân chúng nóng no, nước ngoài xâm phương Bắc cũng không đủ can đảm lấn sang.

Mạc Phúc Hải (1540 – 1546) : năm 1540, Mạc Đăng Doanh mất, Mạc Đăng Dung lập con cháu nội của mình là Mạc Phúc Hải nối ngôi, tức Mạc Hiến Tông.

Mạc Phúc Nguyên (1546 – 1561) : năm 1546 Mạc Phúc Hải lâm dịch mất, con là Mạc Phúc Nguyên lên thay, tức Mạc Tuyên Tông.

Mạc Mậu thích hợp (1560 – 1592) : năm1561 Mạc Phúc Nguyên bị bệnh đậu mùa mất, con nhỏ tuổi là Mạc Mậu thích hợp lên thay. Phụ chính là Khiêm vương Mạc Kính Điển. Trong thời gian này chiến sự rất khốc liệt giữa Bắc Triều với Nam Triều.

Mạc Toàn (1592 – 1593) : năm 1592 trước cầm tiến công như vũ bão của nam giới Triều, Mạc Mậu thích hợp nhường ngôi cho nhỏ là Mạc Toàn, còn bản thân thì thân hành ra trận. Cơ mà uy cố kỉnh Nam Triều rất khỏe mạnh nên cũng chỉ mang lại năm 1593 quân Lê – Trịnh đã bắt với giết được Mạc Toàn kết thúc thời kỳ phái mạnh – Bắc triều mở ra thời kỳ phân liệt khác (Đàng ngoại trừ – Đàng Trong) cũng như hy hữu duy nhất của Đại Việt (vua Lê – chúa Trịnh). Một trong những tàn dư bên Mạc rút lên rất cao Bằng vẫn chống so với triều Lê – Trịnh cho tới khi bị tàn phá hết vào khoảng thời gian 1677).

Nam triều

Lê Trang Tông (1533 – 1548) : năm 1533 cựu thần công ty Hậu Lê là Nguyễn Kim không phục bên Mạc phải đã vào Thanh Hóa thành lập lực lượng rồi đón Lê Duy Ninh về lập làm cho hoàng đế, tức Lê Trang Tông, phục hưng công ty Lê. Sử sách ghi Trang Tông là bé vua Chiêu Tông (?) nhưng cũng có luồn tư tưởng khác nói Trang Tông là con riêng của Nguyễn Kim (?). Vua Trang Tông còn được dân gian call là chúa Chổm.

Lê Trung Tông (1548 – 1556) : năm 1548 vua Trang Tông mất, nhỏ là Lê Duy Huyên lên nối ngôi, tức Lê Trung Tông.

Lê Anh Tông (1556 – 1573) : năm 1556, vua Trung Tông mất mà không có con nối dõi nên phụ chính Trịnh Kiểm lựa chọn Lê Duy Bang lên ngôi, tức Lê Anh Tông. Lúc này quyền lực đơn vị họ Trịnh đang hết sức lớn, vua Anh Tông đã nhận thức thấy được cái họa của quyền thần nên lặng lẽ loại bỏ nhưng chiến lược không thành.

Lê nỗ lực Tông (1573 – 1599) : khi kế hoạch vứt bỏ quyền lực của nhà họ Trịnh bị thua trận vua Lê Anh Tông cần bỏ trốn và kế tiếp bị giáp hại. Trịnh Tùng đưa bạn con nhỏ tuổi của Anh Tông là Lê Duy Đàm lên ngôi, tức Lê thế Tông. Hôm nay Trịnh Tùng đã vượt qua được bên họ Mạc (Bắc triều) nên quyền lực tối cao thực sự phía bên trong tay họ Trịnh, vua chỉ cần bù nhìn bắt đầu thời kỳ vua Lê – chúa Trịnh hy hữu trong lịch sử hào hùng Việt Nam và cũng mở màn thời kỳ quốc gia bị phân liệt một cách thâm thúy nhất thành Đàng kế bên và Đàng Trong.

Nhà Hậu Lê – Lê Trung Hưng (1593 – 1778) / Đàng kế bên – Đàng trong

Năm 1545, sau khoản thời gian Nguyễn Kim bị đầu độc chết, quyền lực tối cao rơi vào tay con rể là Trịnh Kiểm. Để kéo dài binh quyền của bản thân Trịnh Kiểm sẽ ra tay một số loại bỏ đồng đội vợ. Em bà xã của Trịnh Kiểm là Nguyễn Hoàng hại bị liền kề hại buộc phải đã xin vào phái nam trấn thủ Thuận Hóa (từ Quãng Trị đến Thừa Thiên-Huế ngày nay). Năm 1592, sau thời điểm Trịnh Tùng là bé của Trịnh Kiểm lật đổ được công ty Mạc, quyền hành triệu tập trong tay công ty họ Trịnh. Lúc này Trịnh Tùng mới bắt đầu “nghĩ” đến fan cậu trong phái mạnh là Nguyễn Hoàng. Năm 1627, Trịnh Tráng mang quân vào Nam tấn công Nguyễn Phúc Nguyên chủ yếu thức bắt đầu cho cuộc binh lửa Trịnh Nguyễn. Sau thời hạn dài giằng co, mang đến năm 1672 phía hai bên tạm thời kết thúc chiếm với lấy sông Gianh làm cho giới tuyến. Trên danh nghĩa vua Lê vẫn luôn là người đi đầu đất nước.

Lê Trung Hưng

Lê Kính Tông (1599 – 1619) : năm 1599 Lê thế Tông mất, nhỏ thứ là Lê Duy Tân lên thay, tức Lê Kính Tông.

Lê Thần Tông (1619 – 1643 cùng 1649 – 1662) : năm 1619, vua Kính Tông đúng theo mưu thuộc Trịnh Xuân là con của Trịnh Tùng giết bị tiêu diệt Trịnh Tùng để giành lại quyền lực. Planer không thành, vua bị ép thắt cổ chết. Nhỏ trưởng là Lê Duy Kỳ lên ngôi, tức Lê Thần Tông. Ông là vị vua đặc biệt trong lịch sử vẻ vang Việt Nam bởi làm vua đến gấp đôi và giống như vua è cổ Minh Tông, vua Lê Thần Tông gồm 4 bạn con rất nhiều làm vua. Năm 1643 ông nhịn nhường ngôi cho con trưởng là Lê Duy Hựu, tức Lê Chân Tông, còn ông làm Thái Thượng Hoàng. Năm 1649 Lê Chân Tông mất, ông lại trở về có tác dụng vua cho 1662 thì mất.

Lê Chân Tông (1643 – 1649) : năm 1643, vua Thần Tông nhịn nhường ngôi cho bé là Lê Duy Hựu, tức Lê Chân Tông.

Lê Huyền Tông (1663 – 1671) : năm 1662 vua Thần Tông yểu mệnh qua đời, bé là Lê Duy Vũ lên nối ngôi, tức Lê Huyền Tông.

Lê Gia Tông (1672 – 1675) : năm 1671 vua Huyền Tông yểu mệnh tắt thở lúc 18 tuổi nhưng không có con nối ngôi nên fan em của vua Huyền Tông là Lê Duy Cối lên thay, tức Lê Gia Tông.

Lê Hy Tông (1675 – 1705) : năm 1675 vua Gia Tông yểu mệnh qua đời lúc 15 tuổi. Bởi vì vua không tồn tại con nối dõi cần Trịnh Tạc bèn lập em vua là Lê Duy Hiệp lên ngôi, tức Lê Hy Tông.

Lê Dụ Tông (1705 – 1729) : năm 1705 vua Hy Tông nhường nhịn ngôi cho nhỏ là hoàng thái tử Lê Duy Đường, tức Lê Dụ Tông, còn bản thân lên có tác dụng Thái Thượng hoàng.

Lê Duy Phường (1729 – 1732) : năm 1729 vua Dụ Tông bị Trịnh cương ép nhường nhịn ngôi cho nhỏ là hoàng thái tử Lê Duy Phường.

Lê Thuần Tông (1732 – 1735) : năm 1732 Trịnh Giang phế bỏ Lê Duy Phường xuống làm Hôn Đức Công, lập anh của Duy Phường là Lê Duy Tường lên ngôi, tức Lê Thuần Tông.

Lê Ý Tông (1735 – 1740) : năm 1735 Lê Thuần Tông mất, Trịnh Giang lại lập em của Thuần Tông là Lê Duy Thận lên ngôi, tức Lê Ý Tông.

Lê Hiển Tông (1740 – 1786) : năm 1740 Trịnh Doanh ép vua Ý Tông nhịn nhường ngôi cho nhỏ trưởng của vua Thuần Tông là Lê Duy Diêu, tức Lê Hiển Tông.

Lê Mẫn Đế (1787 – 1788) : năm 1786 Nguyễn Huệ mang quân ra Bắc tấn công đổ Trịnh Khải, hôm nay thực quyền bên trong tay Nguyễn Huệ. Năm 1787 vua Hiển Tông mất, Nguyễn Huệ với sự góp ý của vk là Ngọc Hân công chúa đang lập Lê Duy Kỳ lên có tác dụng vua, tức Lê Mẫn Đế tuyệt Lê Chiêu Thống. Đây cũng chính là vị vua cuối cùng của phòng Lê và cũng chính là vị vua bị chỉ trích rất dữ dội vì đã từng qua cầu viện quân bên Thanh về tấn công quân Tây tô của Nguyễn Huệ. Hành động này bị coi là “cõng rắn cắm gà nhà” của Chiêu Thống.

Các chúa Trịnh sinh hoạt Đàng ngoài

Bình An vương – Trịnh Tùng (1623 – 1652) : Trịnh Tùng là bé thứ của Trịnh Kiểm, là người có công tiến công đổ nhà Mạc, lấy lại cơ quan ban ngành cho công ty Lê. Ông được xem như là vị chúa Trịnh thứ nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Ông cũng là người hoàn thành cho thời kỳ Nam-Bắc triều và xuất hiện thêm thời kỳ Trịnh-Nguyễn phân tranh.

Thanh Đô vương – Trịnh Tráng (1623 – 1652) : năm 1623 Trịnh Tùng lâm bệnh trở nặng và mất, bé là Trịnh Tráng lên thay. Ông sẽ 4 lần phân phát quân tấn công với chúa Nguyễn sống Đàng Trong dẫu vậy chỉ toàn thất bại nên phải rút về.

Tây Đô vương vãi – Trịnh Tạc (1653 – 1682) : năm 1653, Trịnh Tráng phong Trịnh Tạc có tác dụng Tây Đô Vương. Năm 1657, chúa Nguyễn mang quân vượt sông Gianh đánh Bắc tía Chính và chiếm hữu được 7 huyện Nam Hà. Trong lúc chiến sự gay go thì Trịnh Tráng mất, nhỏ là Trịnh Tạc lên thay. Ông cùng với nam nhi là Trịnh Căn, bội phản công với quân của chúa Nguyễn giành lại được Bắc Hà vào thời điểm năm 1660.

Định vương vãi – Trịnh Căn (1682 – 1709) : năm 1682 Trịnh Tạc mất, bé là Trịnh Căn lên thay. Ông là người có tài cả về quân sự chiến lược lẫn văn trị. Ông từng nỗ lực quân giành lại khu đất Bắc Hà từ bỏ tay chúa Nguyễn. Ông cũng là người khôi lỏi trong nước ngoài giao lúc buộc đơn vị Thanh cần trả lại các vùng khu đất bị quan lại trấn thủ đơn vị Thanh chiếm ở vùng biên giới. Thời gian ông nỗ lực quyền nói theo cách khác là thời kỳ an khang nhất sinh hoạt Đàng Ngoài.

An Đô vương – Trịnh cưng cửng (1709 – 1729) : năm 1709 Trịnh Căn qua đời, vì bé và con cháu nội đích truyền đầy đủ đã mất, bắt buộc chắc là Trịnh cương lên thay. Ông kế vị trong trả cảnh quốc gia thái bình, thịnh trị, không tồn tại nạn đao binh. Ông sớm trầm trồ là fan chín chắn, tận tụy lúc tiếp quản lí cơ nghiệp của tiên sư và củng vậy thêm nền cai trị ở Đàng Ngoài.

Uy nam Vương – Trịnh Giang (1729 – 1740) : năm 1740 Trịnh Cương đột ngột qua đời, nhỏ là hoàng thái tử Trịnh Giang lên thay. Giang là người ương hèn, lại ham mê hưởng lạc làm cho quần thần bất mãn, giặc giã nổi loạn khắp nơi, nền chính trị làm việc Bắc Hà lung lay dữ dội. Gồm lần Trịnh Giang bị sét đánh gần chết. Từ đó mắc căn bệnh “kinh quý”, tâm thần hoảng loạn, yêu cầu cho xây cung Thưởng Trì xuống dưới lòng đất để ở.

Minh Đô vương – Trịnh Doanh (1740 – 1767) : năm 1740, những quần thần trong triều đúng theo sức đồng lòng lập Trịnh Doanh là em của Trịnh Gianh lên có tác dụng chúa, tức Minh Đô Vương. Doanh từ nhỏ tuổi đã sớm biểu hiện là fan văn tài võ lược. Lúc lên ngai vương, ông sẽ lập tức bổ sung lại hầu như gì nhưng mà Trịnh Giang đã có tác dụng sai như phế quăng quật vua Lê Duy Phường, lập vua Lê Duy Tường, tiến công dẹp các cuộc khởi nghĩa nông người ở Đàng Ngoài.

Tĩnh Đô vương vãi – Trịnh Sâm (1767 – 1782) : năm 1767, Trịnh Doanh mất, bé là hoàng thái tử Trịnh Sâm lên thay. Từ nhỏ dại Sâm đã có nuôi dạy rất cẩn trọng nên khi trưởng thành và cứng cáp là người văn võ toàn tài, cá tính cứng rắn, thông minh cùng quyết đoán. Ông cũng là vị chúa trước tiên và độc nhất vô nhị ở Đàng ngoại trừ đánh chiếm lĩnh được vùng Thuận Hóa của chúa Nguyễn làm việc Đàng Trong. Nhưng sau khi thắng trận lại tỏ ra kiêu ngạo tự phụ.

Điện Đô vương – Trịnh Cán (2 tháng trong năm 1782) : năm 1767, Trịnh Sâm mất, bé là Trịnh Cán còn bé dại lại tốt đau dịch lên thay.

Đoan nam Vương – Trịnh Khải (1782 – 1786) : sau khoản thời gian Trịnh Sâm mất, Trịnh Khải là con trai trưởng hy vọng cướp ngôi phải đã xúi giục đàn kiêu binh ở Tam bao phủ nổi loạn, phế Cán lập Khải lên ngôi. Từ bây giờ Bắc Hà rơi vào nạn kiêu binh nổi loạn, cướp phá khắp nơi.

Án Đô vương vãi – Trịnh Bồng (1787 – 1788) : năm 1786, nghĩa quân Tây Sơn do Nguyễn Huệ chỉ huy tiến đánh Bắc Hà. Quân Trịnh Khải chống cự yếu ớt và bị khuấy tan tác. Phiên bản thân Trịnh Khải bị bắt và trường đoản cú tử ngay lập tức sau đó. Để cứu vớt cơ nghiệp ở trong phòng Trịnh, Trịnh Bồng là bác họ của Trịnh Khải tập hợp những tướng lĩnh cũ nhằm mưu đồ bài toán lớn. Nhưng sau rất nhiều lần thảm bại ông đã từ vứt ngai vương, chọn cuộc sống thường ngày tu hành rồi trốn đời biệt tích. Ông là vị Trịnh vương cuối cùng trong lịch sử vẻ vang Việt Nam.

Các chúa Nguyễn sinh sống Đàng trong

Sãi vương vãi – Nguyễn Phúc Nguyên (1613 – 1635) : ông là bé thứ 6 của Chúa Tiên Nguyễn Hoàng – tín đồ có công khai minh bạch phá mở mang phạm vi hoạt động ở phương Nam. Ông là người có tài về quân sự, chính trị và ngoại giao. Trong thời gian cai trị ông đã cố gắng xây dựng xứ Đàng vào độc lập, từ bỏ chủ, trọn vẹn ly khai cùng với Đàng Ngoài. Ông cũng là người 2 lần đánh bại cuộc tấn công của chúa Trịnh làm việc Đàng Ngoài. Ông cũng rất được dân gian call là chúa Sãi (Sãi vương), xuất xắc chúa Bụt (Phật vương).

Thượng vương vãi – Nguyễn Phúc Lan (1635 – 1648) : năm 1635 Sãi vương vãi qua đời, con thứ 2 là Nguyễn Phúc Lan lên thay. Ông cũng khá được gọi là chúa thượng (Thượng vương).

Hiền vương – Nguyễn Phúc Tần (1648 – 1687) : năm 1648, Thượng vương bất ngờ qua đời trong những khi có chiến sự với Đàng Ngoài. Nguyễn Phúc Tần là con lên thay. Ông là vị chúa trước tiên và tuyệt nhất ở Đàng
Trong dữ thế chủ động cho quân thừa sông Gianh tiến công Đàng ko kể và sở hữu được Nam Hà. Sau thời hạn giằng co với quân Trịnh, năm 1672 hai bên chính thức đình chiến, mang sông Gianh làm cho biên giới. Về đối nội ông là người quan tâm chính sự, xa rời bạn nữ sắc và quý trọng hiền tài nên ông được dân gian gọi là chúa hiền khô (Hiền vương).

Nghĩa vương – Nguyễn Phúc Thái (1687 – 1691) : năm 1687 nhân từ vương qua đời, bé là Nguyễn Phúc Thái lên thay. Phúc Thái nổi tiếng là người nhân nghĩa, rộng lượng, là vị chúa bao gồm tài. Ông trọng dụng hiền tài, giảm nhẹ hình phạt, thuế khóa khiến cho trăm họ số đông vui đề xuất dân gian call ông là chúa Nghĩa (Nghĩa vương).

Minh vương – Nguyễn Phúc Chu (1691 – 1725) :năm 1691, Nghĩa vương qua đời, bé là Nguyễn Phúc Chu lên thay. Ông là một trong những vị chúa bao gồm hiền và tài giỏi nên dân gian call là chúa Minh (Minh vương xuất xắc Quốc chúa Minh vương). Nối nghiệp tiền nhân, ông mở mang phạm vi hoạt động xuống phía Nam đến tận Hà Tiên. Ông cũng là fan rất quan tâm hiền thần, phù hợp lời ngay lập tức thẳng, quăng quật xa hoa, sút nhẹ thuế má, ngục hình.

Ninh vương – Nguyễn Phúc Thụ (1725 – 1738) : năm 1725 Nghĩa vương vãi qua đời, bé trưởng là Nguyễn Phúc Thụ tiếp ngôi. Thụ từ nhỏ tuổi đã là tín đồ văn võ toàn tài. Ông đã tất cả công đánh đuổi quân Chân Lạp quấy nhiễu với lấy được khu đất ở Vĩnh Long với Mỹ Tho. Ông đặt ra các đơn vị hành chánh nhằm quản lý, giữ gìn cùng mở mang vùng đồng bằng sông Cửu Long. Ông được dân gian call là chúa Ninh (Ninh vương).

Võ vương – Nguyễn Phúc Khoát (1738 – 1765) : năm 1738, Ninh vương qua đời, bé trưởng là Nguyễn Phúc Khoát lên thay. Ông là tín đồ thông minh, cưng cửng nghị, kết thúc khoát nhiều khi tàn nhẫn. Ông là người có công không hề nhỏ trong công cuộc Nam tiến cùng lấy được rất nhiều vùng đất đai phì nhiêu màu mỡ như : Tân An, gò Công, Sóc Trăng, Trà Vinh, Châu Đốc, Sa Đét. Dân gian thường hotline ông là chúa Võ (Võ vương).

Định vương – Nguyễn Phúc Thuần (1765 – 1777) : năm 1765, Võ vương vãi qua đời, quyền thần Trương Phúc Loan cố gắng hết quyền hành. Phúc Loan phế truất ngôi của của
Nguyễn Phúc Luân và gửi Nguyễn Phúc Thuần thời điểm đó còn nhỏ tuổi lên thay. Hôm nay khởi nghĩa Tây Sơn nổi lên cùng với chúa Trịnh ngơi nghỉ Đàng Ngoài xâm lăng Thuận Hóa cùng tiến về phái nam Bộ. Năm 1777, Phúc Thuần bị quân Tây đánh bắt và giết chết ở Long Xuyên. Ông là vị chúa cuối cùng của phòng Nguyễn ở Đàng trong trong thời kỳ Trịnh-Nguyễn phân tranh này. Dân gian gọi ông là chúa Định (Định vương).

Nhà Tây Sơn

Năm 1771 bằng hữu nhà Tây đánh phất cờ khởi nghĩa ở Đàng Trong cho năm 1778 thì dành được chiến thắng.

Thái Đức (1778 – 1788) : năm 1771, Nguyễn Nhạc thuộc 2 tín đồ em của mình là Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ khởi nghĩa nghỉ ngơi ấp Tây Sơn. Đến năm 1788 khởi nghĩa thắng lợi, Nguyễn Nhạc trường đoản cú xưng là Thái Đức Hoàng Đế lập ra bên Tây Sơn.

Quang Trung (1788 – 1792) : tình hình trong thời kỳ này khôn cùng rối ren phức tạp. Hậu duệ của chúa Nguyễn là Nguyễn Phúc Ánh – nhỏ của Nguyễn Phúc Luân, vẫn còn đó muốn lấy lại cơ nghiệp của các chúa Nguyễn nên sau khi chạy bay đã ước viện vua Xiêm mang quân sang tấn công với bên Tây sơn năm 1784. Đầu năm 1785, Nguyễn Huệ đã mang đến phục binh nghỉ ngơi Rạch Gầm – Xoài Mút quấy tan liên minh Xiêm – Nguyễn. Năm 1786 khi chưa được lệnh anh là Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ vẫn tự ý đem quân tấn công Bắc Hà lật đỗ bọn họ Trịnh nghỉ ngơi Đàng Ngoài. Bây giờ nảy sinh mâu thuẫn giữa bạn bè nhà Tây Sơn. Năm 1788, Lê Chiêu Thống sẽ “cõng rắn cắn gà nhà” chạy sang mong viện quân Thanh tối 29 vạn quân về chiếm phần Thăng Long. Trong tình cảnh này Nguyễn Huệ cần lên ngôi Hoàng đế, tức quang quẻ Trung Hoàng đế. Kế tiếp với năng lực quân sự kiệt xuất của mình Quang Trung đã chỉ đạo quân Tây Sơn đánh tan 29 vạn quân Thanh xâm lược. Nguyễn Nhạc bây giờ xưng là Tây tô vương.

Cảnh Thịnh (1793 – 1802) : năm 1792, quang đãng Trung hoàng đế bất ngờ đột ngột băng hà vứt lại nhiều tham vọng chưa trả thành, bé thứ là Nguyễn quang Toản lên ngôi, tức Cảnh Thịnh. Lúc này nội cỗ trong triều rối ren, họa ngoại thích luôn rình rập. Năm 1793, Nguyễn Ánh lấy quân tiến công Quy Nhơn, Nguyễn Nhạc mong viện Cảnh Thịnh. Cảnh Thịnh lấy quân đánh Nguyễn Ánh với chiếm luôn luôn Quy Nhơn khiến cho Nguyễn Nhạc uất hận mà lại qua đời. Năm 1802, quang Toản bị Nguyễn Ánh tiến công bại, bị bắt và sử dụng cực hình xử tử, hoàn thành triều đại Tây tô oanh liệt. Cũng từ bỏ đây quốc gia lại thống độc nhất về một mối và xuất hiện thêm triều đại mới, triều đại phong kiến sau cùng trong lịch sử dân tộc Việt nam – bên Nguyễn.

Nhà Nguyễn – Thời kỳ tự do tự chủ (1802 – 1883)

Gia Long (1802 – 1820) : năm 1777 Nguyễn Ánh là hậu duệ của chúa Nguyễn sinh sống Đàng Trong đã chạy thoát trước sự việc truy gần kề của quân Tây Sơn. Ông sông giữ vong sống Xiêm La một thời gian. Bên dưới sự trợ giúp của Xiêm La với Pháp, năm 1802 Nguyễn Ánh tập trung lực lượng lấn chiếm Nam Hà, sau đó đánh bại công ty Tây sơn lập đề xuất triều Nguyễn thống độc nhất vô nhị giang san to lớn từ phái nam chí Bắc. Ông đăng vương hoàng đế, tức Gia Long, viết tên nước là Việt Nam. Có nhiều luồng nhấn xét đối lập về con tín đồ Nguyễn Ánh – Gia Long dẫu vậy khách quan nhưng mà nhận xét ông là người rất gồm nghị lực và có công thống nhất nước nhà sau 3 vậy kỷ bị phân tách cắt. Mặc dù ông đã từng phụ thuộc ngoại bang như Xiêm La, Pháp nhưng ông là tín đồ ý thức từ bỏ chủ dân tộc rất cao. Tuy vậy ông cũng chính là người tàn khốc khi đến phá nát chiêu mộ phần trong phòng Tây Sơn và giết bị tiêu diệt công thần khai quốc vì chưng những chuyện cỏn con.

Minh Mạng (1820 – 1840) : năm 1820, vua Gia Long bệnh nguy kịch qua đời, nhỏ là Nguyễn Phúc Đảm lên thay, tức Minh Mạng. Ông là vị vua thông minh, quyết đoán. Dưới thời của ông, đất nước trở nên sung túc và hùng bạo phổi có cương vực rộng lớn nhất trong lịch sử Việt Nam. Ông cũng có tham vọng trở thành nước vn thành một cường quốc cần đã đặt tên nước là Đại Nam.

Thiệu Trị (1841 – 1847) : cuối năm 1820, vua Minh Mạng băng hà, nhỏ trưởng là Nguyễn Phúc Miên Tông lên thay, tức Thiệu Trị. Ông là người cần mẫn chăm sóc việc nước tuy nhiên không năng động nên chỉ áp dụng gần như gì đã bao gồm thời Minh Mạng nhưng mà không có cách tân nào xứng đáng chú ý.

Tự Đức (1847 – 1883) : năm 1847, vua Thiệu Trị băng hà, nhỏ thứ là Nguyễn Phúc Hồng Nhậm lên ngôi. Ông là vị vua tốt, siêng năng nhưng cũng giống những vị tiên quân khác, ông là người theo trường phái Tống nho lạc hậu, hủ lậu và cổ hủ so cùng với đương thời. Thời gian ông trị vị đất nước có khá nhiều biến cố. Năm 1858, Pháp đem phi thuyền đến Đà Nẵng chào bán phá. Năm 1862, Pháp xâm lăng 3 tỉnh miền Đông Nam cỗ là Biên Hòa, Gia Định và Định Tường. Năm 1867, Pháp lấn chiếm nốt 3 thức giấc miền tây-nam Bộ là : Vĩnh Long, An Giang với Hà Tiên. Năm 1873, Pháp đánh chiếm 4 tỉnh miền bắc là : Hà Nội, phái nam Định, ninh bình và Hải Dương. Năm 1874, cam kết hòa cầu công nhận tổng thể Nam Kỳ là ở trong Pháp. Năm 1883, ký hiệp ước với Pháp với nội dung là xác thực toàn cỗ quyền bảo lãnh dài hạn của Pháp sống Bắc và Trung Kỳ. Đất nước ta lại rơi vào trúng tay nước ngoài xâm.

Nhà Nguyễn – Thời kỳ Pháp ở trong (1883 – 1945)

Dục Đức (3 ngày, 1883) : năm 1883, vua từ bỏ Đức mất vày vua không có con nối dỗi nên đã nhận được 3 tín đồ cháu làm con nuôi. Thái tử Nguyễn Phúc Ưng Chân lên núm nhưng chỉ sau 3 ngày đã bị phế truất.

Hiệp Hòa (6 tháng, 1883) : sau thời điểm phế Dục Đức, 2 quan tiền phụ đó là Tôn Thất Thuyết cùng Nguyễn Văn Tường đã mang lại đón nhỏ thứ của vua từ bỏ Đức là Nguyễn Phúc Hồng Dật lên ngôi, tức Hiệp Hòa. Nhưng vì chưng lập ngôi trường của Hiệp Hòa và 2 quan phụ bao gồm trái ngược nhau đề xuất vua chỉ ở ngôi được 6 mon thì bị phế.

Kiến Phúc (1883 – 1884) : sau thời điểm phế Hiệp Hòa, bạn con sản phẩm công nghệ 3 của vua tự Đức là Nguyễn Phúc Ưng Đăng lên ngôi, tức con kiến Phúc. Sau 8 tháng sinh hoạt ngôi vua, kiến Phúc vẫn lâm bệnh trở nặng và mất khi bắt đầu 15 tuổi.

Hàm Nghi (1884 – 1885) : sau thời điểm vua loài kiến Phúc mất, 2 quan phụ chủ yếu lại đưa em của kiến Phúc là Nguyễn Phúc Ưng kế hoạch lên ngôi thời gian 13 tuổi, tức Hàm Nghi. Ông tuy nhỏ tuổi tuổi nhưng đã nhận thức rất sâu sắc về nỗi đau đất nước. Khi bi Pháp vay mượn hãm, ông đã 2 lần ra chiếu bắt buộc Vương. Ông là tấm gương sáng đến dân tộc.

Đồng Khánh (1885 – 1888) : năm 1885, vua Hàm Nghi thoát ly triều đình, kéo cờ khởi nghĩa, ra chiếu nên Vương, tập vừa lòng lực lượng để kháng Pháp. Thống tướng người Pháp De Courcy xin chủ kiến của Hoàng Thái Hậu trường đoản cú Dũ để lập bạn con nuôi không giống của vua từ bỏ Đức là Nguyễn Phúc Ưng Kỷ lên ngôi, tức Đồng Khánh.

Thành Thái (1889 – 1907) : năm 1889, vua Đồng Khánh mắc bệnh qua đời, Tổng sứ Trung Bắc Kỳ chọn Nguyễn Phúc Bửu lân là con vua Dục Đức lên nối ngôi, tức Thành Thái. Ông là bạn có cân nhắc tiến bộ, thời đại lại là người có ý thức dân tộc không nhỏ nên không được lòng người Pháp.

Duy Tân (1907 – 1916) : năm 1907, chính phủ nước nhà Pháp nhận biết vua Thành Thái là người có ý thức dân tộc bản địa cao đề nghị đã cho tung tin vua bệnh tật “thần kinh” và mang đi lưu đày. Con nhỏ tuổi của vua Thành Thái là Nguyễn Phúc Vĩnh San được đưa lên ngôi khi 8 tuổi, tức Duy Tân. Càng lớn, cũng giống như phụ vương mình, vua ý thức được vận mệnh của đất nước, của dân tộc. Vua đã từng dự định cùng khởi nghĩa với nước ta Quang Phục Hội của è Cao Vân nhưng sự việc chưa thực hiện thì đã biết thành lộ.

Khải Định (1916 – 1925) : năm 1916, Pháp cáo buộc vua Duy Tân và mang đi lưu đày. Tín đồ Pháp đã chọn Nguyễn Phúc Bửu Đảo là con trưởng vua Đồng Khánh lên ngôi, tức Khải Định. Khải Định là tín đồ ương hèn, nhu nhược, chỉ lo nạp năng lượng chơi, lại luôn luôn nịnh bợ người Pháp yêu cầu rất được lòng nhà cầm cố quyền Pháp bấy giờ.

Bảo Đại (1926 – 1945) : năm 1925, Khải Định mất. Năm 1926 Bảo Đại đăng quang vua. Năm 1945, sau khi cách mạng tháng 8 thành công, Bảo Đại bằng lòng thoái vị, trao ấn tín và kiếm bạc đãi nạm ngọc cho nước ta Dân chủ Cộng Hòa, xác định trở thành “công dân Vĩnh Thụy”. Ông là vị hoàng đế sau cuối của triều đại phong loài kiến trong lịch sử dân tộc Việt Nam.

Thời kỳ thay đổi ( 1945 – nay)

Cộng Hòa làng mạc Hội chủ Nghĩa nước ta (1976 – nay) : năm 1954, VNDCCH đã đánh rã ý chí thôn tính lần 2 của thực dân Pháp bằng thắng lợi Điện Biên tủ vang dội mọi 5 châu, buộc Pháp đề xuất ngồi vào bàn cam kết hiệp định Geneve công nhận độc lập độc lập và rút quân ra khởi Đông Dương. Cũng trong thời hạn này Mỹ đã thế chân Pháp lao vào miền Nam, thành lập chính bao phủ bù nhìn vn Cộng Hòa. Sau khi tiến hành nhiều trận chiến tranh mà lại không dành riêng được thành công đến năm 1973 Mỹ cần ngồi vào bàn ký hiệp định Paris. Hiệp định này có chân thành và ý nghĩa để Mỹ rút chân ra khỏi miền nam bộ Việt nam trong danh dự. Năm 1975, quân giải phóng miền nam bộ đã thực hiện tổng tiến công và nổi dậy vào sài Gòn, tiến công đổ chính quyền VNCH, thống nhất khu đ